Abstrakt

Rozwój odpowiedzialności obywatelskiej jest kluczowy dla sukcesu demokracji, a edukacja odgrywa istotną rolę w angażowaniu studentów w procesy demokratyczne. Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań dotyczących realizacji edukacji obywatelskiej na uniwersytetach w Polsce i w Ukrainie oraz identyfikacja czynników wspierających jej rozwój. Badania jakościowe przeprowadzono za pomocą wywiadów z nauczycielami akademickimi (n=163). Analiza wykazała, że nauczyciele akademiccy w obu krajach kładą nacisk na interaktywne metody nauczania jako strategię wdrożenia edukacji obywatelskiej. Ukraińscy nauczyciele bardziej koncentrują się na projektach społecznych, podczas gdy polscy preferują audytoryjne aktywności. Istnieje również różnica w podejściu do kluczowych czynników sprzyjających edukacji obywatelskiej. Zdecydowana większość ukraińskich wykładowców postrzega uzupełnienie programu kształcenia o tematy lub odrębne kursy związane z demokracją i wartościami jako kluczowe dla promowania edukacji obywatelskiej, podczas gdy polscy respondenci kładą większy nacisk na kształtowanie demokratycznej kultury i środowiska na uczelni, a także na powiązanie edukacji obywatelskiej z szeroko rozumianymi wartościami moralnymi, takimi jak patriotyzm czy prawa człowieka. Uzyskane wyniki przekładają się na szereg praktycznych i naukowych rekomendacji dotyczących edukacji obywatelskiej na poziomie szkolnictwa wyższego jako kluczowego elementu demokratyzacji społeczeństwa.