Abstrakt

W niniejszych badaniach poświęconych problematyce rodziny koncentrowano się na zidentyfikowaniu środowisk wychowawczych jako warunków życia członków rodziny, ponieważ stanowią one bez wątpienia niezwykle istotny kontekst doświadczania przez dziecko ról rodzinnych, które mogą mieć wpływ na przyszły wybór postaw wobec własnych dzieci. Istotny jest sposób w jaki człowiek przywiązuje się do swojego pierwszego opiekuna ponieważ rzutuje on na późniejsze relacje z ludźmi (Bowlby, 2007), prawidłowe postawy rodzicielskie, które warunkują zaufanie do siebie i innych (Ziemska, 1973, 1988; Earley, Cushway, 2002; Hooper, 2007, 2008; Chojnacka, 2018 i inni autorzy). Celem badań było ustalenie zależności pomiędzy postawami rodzicielskimi doświadczanymi przez matki w ich dzieciństwie a preferowanymi przez nie postawami w procesie wychowywania własnych dzieci. W badaniach posłużono się Kwestionariuszem Retrospektywnej Oceny Postaw Rodzicielskich (ROPR) (dla Matki) autorstwa Mieczysława Plopy oraz Skalą Postaw Rodzicielskich (SPR) (dla Matki) również autorstwa Mieczysława Plopy. Badaniami objęto grupę 106 kobiet w wieku od 35 do 62 lat z dużego miasta. Przyjęte założenia o tym, że wzorce wychowawcze matek są naśladowane w kolejnych pokoleniach kobiet wychowujących swoje dzieci zostały potwierdzone w stopniu znacznym choć częściowo. Najczęstszą jest sytuacja kontynuacji postawy akceptacji, rzadziej występuje sytuacja kontynuacji postawy odrzucenia oraz zmiana postawy z odrzucającej na akceptującą. Zauważono, że kobiety starsze wykazują niższą tendencję do prezentowania postawy akceptującej oraz wyższą do nadmiernie ochraniającej. Ogólna tendencja pokazywała zbieżność w powielaniu postaw rodzicielskich w zakresie postaw: niekonsekwentnej matki oraz wymagającej matki.