Abstrakt

Zaburzenia ze spektrum autyzmu (ASD) to zaburzenia neurorozwojowe. U osób z ASD występują trudności w społecznym funkcjonowaniu oraz werbalnej i niewerbalnej komunikacji. Ponadto osoby z ASD często posiadają wąskie i specyficzne zainteresowania oraz realizują dość ograniczony repertuar zachowań. Kamuflaż jest strategią, która służy osobom z ASD do maskowania lub kompensowania charakterystycznych cech zaburzeń, a także do asymilacji pożądanych społecznie zachowań poprzez naukę określonych schematów, a następnie adekwatne wykorzystywane ich w konkretnej sytuacji społecznej. Prezentowany artykuł stanowi próbę opisu zjawiska kamuflażu na podstawie współczesnych doniesień naukowych. Wychodząc od definicji słownikowej, opisano funkcje oraz powody wykorzystywania kamuflażu przez osoby z ASD, a także omówiono wybrane czynniki różnicujące stosowanie strategii kamuflażu, takie jak diagnoza i/lub poziom prezentowanych cech charakterystycznych dla tych zaburzeń, płeć, tożsamość płciowa oraz wiek. Ponadto zwrócono uwagę na skutki, jakie osobom z ASD przynosi korzystanie z technik kamuflażu. W podsumowaniu ukazane zostały główne kierunki dalszych badań, na podstawie których możliwe będzie uzyskanie pełniejszej wiedzy dotyczącej przybliżonego w artykule zjawiska, dzięki czemu pojawi się szansa na wypracowanie bardziej trafnych działań pomocowych ukierunkowanych na osoby szczególnie ich potrzebujące.